Podróż w przeszłość
Krzemionki Opatowskie to neolityczne kopalnie pasiastego krzemienia, które położone są w północno-wschodniej części województwa świętokrzyskiego, ok. 10 km od centrum Ostrowca Świętokrzyskiego.
Zespół prehistorycznych kopalń krzemienia pasiastego funkcjonował już w okresie neolitu i wczesnej epoce brązu. Został odkryty w lipcu 1922 roku przez Jana Samsonowicza (geologa i paleontologa). To unikat na skalę światową. W 2019 roku wpisany został na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
■ Lokalizacja: Krzemionki Opatowskie
Już od dłuższego czasu wybieraliśmy się w to miejsce. Bo niedaleko. Bo wpisane na listę UNESCO. Trochę nam zeszło z tą wycieczką, aż w końcu nadszedł ten dzień….
Na stronach internetowych czytamy, że Krzemionki cieszą się dużym zainteresowaniem i najlepiej z wyprzedzeniem zarezerwować sobie wejście, gdyż na trasie turystycznej obowiązuje limit osób w grupie.
My do Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu Krzemionki dojeżdżamy pod koniec sezonu turystycznego. Na dużym parkingu jest pusto. Bez problemu kupujemy w kasie bilety i czekamy na innych chętnych oraz na przewodnika, który oprowadzi nas po całym obiekcie.
Ostatecznie nikt więcej nie przyjeżdża i na trasę rusza nasza trzyosobowa grupka i przewodnik, który opowiada nam, że wiele milionów lat temu ciepłe i płytkie morze zalewało ten obszar i wtedy właśnie tworzyła się krzemionka.
Najpierw oglądamy nowoczesną i multimedialną wystawę "Władcy krzemienia" znajdującą się wewnątrz budynku Muzeum Archeologicznego, z której można zaczerpnąć sporo informacji o codziennym życiu i pracy mieszkańców tego regionu. To dobry wstęp do dalszego zwiedzania.
Muzeum Archeologiczne znajdujące się w Krzemionkach Opatowskich
Potem wychodzimy na zewnątrz, żeby zobaczyć największą atrakcję czyli samą trasę o długości ok. 2 km. Początek trasy prowadzi przez las na pole górnicze, na którym znajduje się około 4000 kopalń. Obszar, na którym powstawały kopalnie, liczy sobie 78,5 hektara. Zaglądamy do jednej z nich, a przewodnik opowiada nam jak wyglądała praca górnika i jakie są rodzaje kopalń. Pokazuje również proste narzędzia górnicze i omawia proces wydobycia krzemienia. Dowiadujemy się, że w Krzemionkach Opatowskich narzędzia z krzemienia były prawdopodobnie produkowane na masową skalę. Zaskakujące jest, że narzędzia które powstały w tym miejscu trafiały na tereny oddalone od dzisiejszych Krzemionek nawet o 660 kilometrów! Obecnie z krzemienia pasiastego wykonuje się ozdobną biżuterię.
Wejście do jednej z 4000 kopalń
Tak wyglądało wydobycie krzemienia pasiastego
W pewnym momencie schodzimy pod ziemię, bo aż 500 metrów trasy prowadzi podziemnymi korytarzami. W najgłębszym miejscu osiąga 11,5 m. Przyjeżdżając latem warto się tutaj ciepło ubrać. Nasz przewodnik wykonuje jeszcze telefon. Słyszymy jak ze względów bezpieczeństwa zgłasza liczbę osób w naszej grupie. W dół prowadzą kręte schodki. Jest to najlepszy sposób, żeby na własnej skórze poczuć i uzmysłowić sobie jak wyglądała praca górnika. A ta była bardzo ciężka. Niskie tunele powodowały, że pracowano na leżąco lub klęcząc używając jako narzędzi na przykład poroża zwierząt.
W takich warunkach pracowali górnicy
Trasa podziemnym tunelem została pogłębiona dla turystów, tak aby można było przejść w wyprostowanej pozycji
Po drodze na wapiennych skałach mijamy bryły krzemienia. Ułożone są poziomo, tak jak powstawały na dnie dawnego morza. Są już bardzo wygładzone, bo każdy z turystów może je dotknąć. My zresztą również tak robimy.
Na bocznych ścianach trasy podziemnej widać wystający niczym rodzynki z ciasta krzemień pasiasty
Zaskakuje nas ilość krzemienia jaka się tutaj znajduje...
...oraz rozmiar niektórych jego okazów.
Na jednej ze skał przewodnik pokazuje nam cenny skarb. To rysunek, który ma ponad 5 tys. lat. Podobno miał chronić górników przed nieszczęściem. Został wykorzystany jako logo Krzemionek.
Rysunek mający ponad 5000 lat!
Po wyjściu na powierzchnię nasz przewodnik prowadzi nas jeszcze w jedno miejsce. To rekonstrukcja osady neolitycznej składająca się z kilku domów.
Godziny zwiedzania i cennik biletów można sprawdzić tutaj: https://muzeumostrowiec.pl/krzemionki/dla-zwiedzajacych/
Powrót na stronę główną
